VOGELS GEVEN EEN INDICATIE VOOR EEN WERELDWIJDE BIODIVERSITEIT CRISIS

Beknopte samenvatting van persbericht Birdlife International d.d. 22september 2008 en voor zover met betrekking tot het Palearctische gebied(Europa) door H. Wagenaar


Een aanzienlijk aantal ‘gewone’ veelvoorkomende vogelsoorten gaan sterk achteruit en geven daarmee het bewijs dat er sprake is van een razendsnelle wereldwijde achteruitgang van het leefmilieu, hetgeen alle leven -inclusief dat van de mens- sterk zal beïnvloeden.

Het rapport getiteld ‘The state of the Worlds Birds’ werd op 22 september 2008 gepresenteerd op Birdlife International’s World Conference te Buenos Aires.

“Vogels vormen een nauwkeurige en relatief gemakkelijk af te lezen milieubarometer en stellen ons in staat de negatieve druk van onze huidige manier van leven op het milieu duidelijke waar te nemen!” aldus Dr. Mike Rands van Birdlife International.

Het rapport licht de wereldwijde achteruitgang uit van eens wijdverspreide en gewone vogels.
Een schrikbarend percentage van 45% van de gewone Europese vogelsoorten zijn aan het verdwijnen! *)
Veel van deze soorten maken een welhaast onopvallend deel uit van ons dagelijks leven, maar men merkt -ogenschijnlijk zonder aanleiding- dat ze erop enig moment gewoon niet meer zijn en vraagt zich dan opeens af waarom dit het geval is.

“Omdat vogels vrijwel overal op aarde voorkomen vormen zij een goede indicator voor de kwaliteit van het milieu en als zodanig blijkt dat de achteruitgang van het mondiale milieu niet afneemt, maar schrikbarend toeneemt!
Het rapport ‘State of the Worlds Birds’ erkent veel bekende en invloedrijke bedreigingen , zoals intensieve landbouw en grootschalige visserij, de verspreiding van invasiesoorten, overmatige houtkap en vervanging van natuurlijke bossen door monocultuur plantages. Op de langere termijn zal de door menselijk handelen veroorzaakte dan wel versnelde klimaatverandering echter de grootste gevolgen veroorzaken.
Het goede nieuws is dat effectief beschermingswerk relatief goedkoop is. Door snel te handelen zijn tussen 1994 en 2004 zeker 16 vogelsoorten gered van de ondergang. Uiteraard dienen wel de noodzakelijke financiële middelen daarvoor op tafel te komen.


*) Europa
Een analyse van 124 veel voorkomende Europese vogelsoorten over een periode van 26 jaar toont aan dat 56 van die soorten (45%) sterk achteruit zijn gegaan in 20 Europese landen, waarbij met name weidevogels het extreem slecht doen.

Verder zijn gedurende deze periode eveneens schrikbarend achteruitgegaan:
De Koekoek, Cuculus conorus 17%
De Europese tortelduif Streptopelia turtur 62%
De Patrijs Perdix perdix 79%
De Grauwe Gors Miliaria calandris 61%


Een soortgelijk verhaal gaat helaas ook op voor de vele soorten trekvogels op hun jaarlijkse reis tussen Europa en Afrika of het Midden Oosten. Gedurende de afgelopen dertig jaar zijn de Afro-Palearctische trekvogelpopulaties 40% teruggelopen.
Deze soorten ondervinden tegenslag op alle punten gedurende hun jaarlijkse trektochten.
Intensieve landbouw in Europa, excessieve jacht tijdens de trek en grootschalige woestijnvorming op de overwinteringplaatsen.
Soorten als de Draaihals Jynx torquilla, de Tapuit Oenanthe oenanthe en de Fitis Acrocephalus schoenobaenus en de Nachtegaal Luscinia megarhynchos zijn geruisloos aan het verdwijnen.




Aanvullend enkele eigen bevindingen:

Het ene seizoen is uiteraard en wellicht gelukkig niet altijd te vergelijken met het andere seizoen, maar met name dit jaar ben ik toch wel een beetje geschrokken van een aantal zaken.

In het voorjaar viel het mij op dat er schrikbarend minder kieviten en andere weidevogels aanwezig waren in het gebied nabij mijn woonplaats Dronten in Flevoland. Sterker nog, tijdens een twintigtal observatiesessies van eind maart tot half mei ten behoeve van een lokaal weidevogel beschermingsproject heb ik op diverse landbouwbedrijven (globaal een kleine 300 ha.) geen enkele baltsvlucht kunnen waarnemen! Gelukkig trof ik elders in het land wel
de vertrouwde taferelen aan, maar ook daarbij kreeg ik toch sterk de indruk dat er sprake is van opvallend mindere aantallen.

Vrijwel dagelijks verblijf ik in een voornamelijk met bos beplant perceel, met daarin gelegen een gedeelte waar een aantal imkers hun volken hebben staan. Het geheel is omgeven door een brede vaart met rijkelijk begroeide oevers en brede grasstroken. Kortom een heel leuk stukje natuurterrein. Doorgaans treft ik hier het gehele jaar door een veelheid aan vogelsoorten, maar dit jaar werd ik meermaals getroffen door een oorverdovende stilte!
Het is zelfs zo dat ik er, in tegenstelling tot voorgaande jaren, nauwelijks nog ‘gewone’ soorten, zoals vink, merel en zanglijster aantreft. Ook veel andere zangvogels werden door mij beduidend minder of zelfs geheel niet aangetroffen!

In de loop van 2008 merkte ik eveneens dat er opvallend weinig insecten aanwezig zijn.
De bloeiende flora wordt en werd uiterst matig bezocht door insecten.

Bij het vangen en ringen van vogels in een moerasgebied in Flevoland hebben wij eveneens geconstateerd dat er veel te weinig insecten in het gebied aanwezig zijn. Behalve dat dit gegeven fysiek waarneembaar is, merken wij het dit seizoen ook aan de mindere vangsten, zowel aantallen als soorten, alsmede de bedenkelijke conditie van veel vogels. Met name op kleine karekiet vinden we veel zogenaamde groeistrepen, een rechtstreeks gevolg van storingen/onderbrekingen in voedselaanbod. Bovendien zijn veel vogels simpelweg aan de magere kant.

Absoluut laagtepunt werd gevormd door het feit dat de vier tamelijk omvangrijke en rijkelijk bloeiende vlinderstruiken in eigen tuin dit jaar niet of nauwelijks door vlinders zijn bezocht.
Een uiterst vreemde gewaarwording zo’n tuin vol kleur en geur, maar dan zonder noemenswaardig bezoek uit de insectenwereld. Dit in tegenstelling tot de voorgaande jaren, waarin vele honderden exemplaren in zeker 7 soorten konden worden bewonderd.
Dit jaar slechts enkele koolwitjes en een paar atalanta’s.

Een ander opmerkelijk fenomeen is de meermaals (3x) vroegtijdige gedeeltelijke uitval van groen blad uit diverse soorten bomen. Op sommige zomerse momenten lijkt het wel echt herfst!

De meest voor de hand liggende kreet ‘klimaatverandering’ is me net even te gemakkelijk en wat kort door de bocht, maar wat er hier dan ook aan de hand is mag toch minstens verontrustend heten!

Het lijkt prinsjesdag wel!');

Maar idd erg verontrustend! Ik merk er hier nog weinig van. Alleen evenals bij jou zeer weinig kievieten.

Zomaar een paar mogelijke oorzaken waar ik aan denk:
vervuiling lucht en grondwater, verstoring (vliegtuiglawaai, licht), inkrimpen leefgebieden, vergiftiging op lange termijn (stapeling van bestrijdingsmiddelen op landbouwgewassen), stroperij en illegale vangst voor handelsdoeleinden.

Conclusie, de mens maakt de aarde kapot. Helaas geen nieuws, wel een feit.

quote

---

Het lijkt prinsjesdag wel!');

---

Ja, ook veel woorden, maar het verschil is dat dit wel ergens over gaat!

Voor de oplettende lezers meld ik even dat de genoemde datum 22 september 2008 op dit moment nog niet is bereikt.

Het bovenstaande persbericht is dan ook onder embargo verspreid.

Maar ja, evenals de begroting doorgaans ruim voor de derde dinsdag van september al uitgebreid wordt besproken heb ik gemeend de geinteresseerde vogelcollegae alvast in kennis te stellen.

Bij deze.

quote

---

Conclusie, de mens maakt de aarde kapot. Helaas geen nieuws, wel een feit.

---

Klopt, maar het schrikbarende tempo waarin dit plaatsvindt en de nieuwe aantoonbare gevolgen zijn helaas wel nieuws.

Wel nieuws, dat vind jij en dat vind ik.
Wat denk je dat de politici vinden? Die houden zich liever bezig met econmische groei ten koste van alles.

Hier in de streek rond Kortrijk, Franse grens, zie ik geen noemenswaardige veranderingen, van de meeste soorten. Maar idd merels zijn er minder,lijsters de laatste jaren erg weinig. Kievitten bljven hier tijdens de winters de laatste jaren, wel niet zo veel.Kleine zangvogels is globaal wel achteruit gegaan zo te zien, zeker winterkoningkje en roodborstje.Koekoek volop dit jaar, meer dan enkele jaren geleden, om beetje precies te zijn tot voor 3jaar.
Wat me wel opvalt is dat er veel torenvalken, kerkuilen en bosuilen zitten in de omgeving.Patrijzen en fazanten is dagelijkse kost, mooi om te zien.
Kauwen zitten er de laatste 2-3 jaar veel, erg veel zelfs, zelfde geldt voor de eksters, en meeuwen, heel veel meeuwen, alleen de grote mantelmeeuw is dit jaar niet te zien. Deze valt echt op, zo ook de kokmeeuw, deze al enkele jaren niet meer te zien.Heb deze laatst gezien in Luxemburg ongeveer 2 jaar geleden aan de Moezel bij de Duitse grens.
Heb hier ook vlinderbloemen staan, geen grote groei dit jaar, waarom, kan ik niet zeggen. De vlinders, zie je koolwitje, de kleine vos en de pauwogen het meest, anderen dit jaar niet,tot zover ik me herinner.
Het klimaat wordt enigzins iets zachter en natter, daardoor komen erook meer andere vogels hier op af, die normaal meer te zien zijn rond de Middellandse zee.
Vindt dit een normale verschuiving, ze volgen hun instincten om voer te vinden en expantie van hun leefgebieden al dan niet uit noodzaak.

mvg Brecht

quote

---

Wat denk je dat de politici vinden? Die houden zich liever bezig met econmische groei ten koste van alles.

---

Waarom is datdenk je? Omdat de overgrote meerderheid van de stemmers economische groei uiteindelijk belangrijker vind.

Ja het klopt wel, het vogelhospitaal registreert ieder jaar wat er aan vogels binnenkomt en dit jaar waren er maar heel weinig lijsters en spreeuwen, en veel meer kauwen en meeuwen dan de jaren ervoor.
Ook de gierzwaluw heeft het moeilijk en dat is vanwege het slopen van oude gebouwen en huizen.

Ik wil hier nog even op terug komen.
In juli van dit jaar heeft zich een drama voltrokken in de haven van Antwerpen. In de vele loodsen die daar stonden broeden al jarenlang de gierzwaluwen en alle nesten worden ieder jaar opnieuw geteld en dat zijn er zo rond de 150.
Om een onverklaarbare reden zijn slopers daar aan de gang gegaan en hebben al die loodsen gesloopt en het gevolg was dramatisch. Een Nederlandse ploeg is daar in allerijl naar toe gegaan en die hebben 85 jonge gierzwaluwen tussen het puin kunnen redden waarvan er uiteindelijk maar 53 er van het overleefd hebben en zijn los gelaten.
We maken even een rekensommetje. 150 nesten met altijd 2 a 3 jonge vogels, ook de nodige volwassen vogels lagen tussen het puin, dus wij praten hier over honderden Gierzwaluwen die in één klap " vermoord" zijn

een persbericht van 22 september gelezen 17 september als je in de toekomst kan kijken kijk dan ff hoe het er over 50 jaar uit ziet


psssst welk paard wint er zondag op duindicht

voor de datum puzzelaars onder ons:

Het bericht is vanaf vandaag officieel bekendgemaakt.

Ik zie dit zeer zwart in. Mocht er al wat politiek reactie of initiatief op komen, dan zullen het steeds druppels op een hete plaat blijven.
De mensheid heeft geen voeling met de natuur meer en een te hoog aantal mensen leeft in zeer ongunstige omstandigheden en de mensen die de macht hebben (misschien niet zozeer politici maar eerder via de lobbies de echte grootmachten m.i. de multinationals) hebben geen deontologische code georiënteerd op burgerzin laat staan op milieuvlak.
Ik kan me goed indeken dat binnen 50 jaar of zo onze kennis van de dierenwereld en plantenwereld zo ingekrompen is dat we slechts nog de steriotiepe dieren en planten kennen waar een westers kind mee opgroeit : de olifant, de giraf, de koe, de hond, de kat, de kangoeroe... en wat planten betreft : de bloemkool, de spruitjes, de spinazie, de sla, de appel, de sinaasappel en de peer en de noot
Alles gaat de verkeerde kant op.
Op den duur zullen de weinige mensen die zich bezig houden met bedreigde diersoorten en de handhaving van habitats meer en meer tegenwind krijgen van het soort : "Waar lig jij van wakker?"
Alles moet opbrengen en alles moet geïnventariseerd worden, gewikt en gewogen worden en die natuur wordt bekeken als een vijand omdat die onvoorspelbaar is en omdat we dat surrealistisch 'veilig gevoel' koesteren en het absoluut en ten alle prijze moeten hebben.
Toen mijn kinderen nog op de lagere school zaten, moesten ze tot twee keer toe (5de en 6de leerjaar) herfstbladeren verzamelen om die te laten drogen en dan te plakken op een wit blad en de juiste benaming er onder zetten.
Welke boodschap zit daar in? De natuur is dood!
Toen mijn dochter in het eerste middelbaar zat, diende ze dat nog eens over te doen. Ik suggereerde toen om de bladeren omgekeerd op te plakken. De achterkant is even interssant als de voorkant vind ik en na de zoveelste keer was zelf wel aan wat variatie toe.
In de lente werd er dan niet gerept over de heropleving van de natuur.
Kinderen krijgen dus bijna geen inwijding in de natuur. Spinnen, pissebedden, oorbeesten, wormen... dat is vies.
Waar is de hoorn des overvloeds... de tuin van Eden nog in ons brein? Het is er niet meer. We zien de samenhang zelfs niet meer: een vlinder is oké, een mot niet en mieren ook niet...
Hopeloos is het!
Velen doen hun best maar ik vrees en ik vind dat heel erg dat het slechts druppelszijn op een hete plaat.
Misschien gaat onze frank echt vallen wanneer de natuur het in zich heeft om eens de 4 seizoenen over te slaan. Het geen we nu van de natuur te zien krijgen zijn zachte rood flikkerende lichtjes. We hebben nog een beetje tijd maar dat gaan we natuurlijk opdoen en verspelen.
Ik zie het heel zwart in.

Christine.